Javna ustanova Osnovna škola "Gračanica" u Gračanici izrasla je od četverorazredne škole "9 maj" Svojat, koja je osnovana 1962. godine centralizacijom samostalnih osnovnih škola Tupković i Gračanica .
Izgradnjom nove školske zgrade u Gračanici 1970 godine, a na osnovu odluke Osnovne škole ,"9 maj" Svojat od aprila 1970. godine Skupština opštine Živinice donosi rješenje broj 020-2/70 o prerastanju škole u osmorazrednu osnovnu školu koja je upisana u sudski registar Okružnog suda u Tuzli pod brojem 51/70 od 24. septembra 1970. godine, a sada je upisana u registar osnovnih škola koji vodi Ministarstvo obrazovanja, nauke kulture i sporta TK pod brojem 10/1-40-21453/97.
Od 1973 godine škola je djelovala u sastavu Radne organizacije osnovnog i predškolskog obrazovanja Živinice, a od 1992 kao Javna ustanova Osnovna škola "Gračanica" u Gračanici.
Škola u svom sastavu pored matične škole, ima i tri područne škole:
- Područna škola Tupković
- Područna škola Gračanica
- Područna škola Svojat
Ove škole prihvataju djecu iz naseljenih mjesta: Gornja Lukavica, Svojat, Zelenika, Gračanica, Tupković i Repuh.
Škola je udaljena od opštine 16 km, Područna škola Svojat od matične škole 4 km, a Područna škola Tupković 2 km. Područna škola Gračanica nije u funkciji od 1992. godine, jer su u istoj bili smješteni prognanici koji su 2007. godine iseljeni, ali zbog potrebe većih materijalnih ulaganja, ova područna škola nije stavljena u funkciju nastave.